Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

9 Σεπ 2015

Το κίνημα στους δρόμους

Είναι αμφίβολο αν η ποίηση μπορεί να γιορτάσει αθόρυβα. Ακίνδυνα κι αθώα. Όταν γύρω της καταρρέουν το δίκαιο, η πνευματική της υπόσταση, η αξιοπρέπεια η ίδια. Θέλει ο άνθρωπος να τη συναντήσει στους δρόμους του κόσμου. Να την αναζητήσει στην αμηχανία, στο θυμό και στην απόγνωση που έχουν τα βλέμματα μας, στην ελπίδα της αντίστασης. “La Poesia est dans la rue!” (“Η ποίηση είναι στο δρόμο!)… Το σύνθημα το γέννησε το κίνημα. Αυτό στους δρόμους της Τουρκίας που πριν δύο περίπου χρόνια κατά τις διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί ενάντια στην τουρκική κυβέρνηση ενέπνευσε τους πολίτες να γράψουν αποσπάσματα από ποίηση σε όλες τις επιφάνειες στους δημόσιους χώρους. Σύντομα αναδείχθηκε η λογοτεχνική ζωή στη χώρα και το κίνημα #siirsokakta μετέβαλε τα κατεστημένα μέτρα και σταθμά.

Η φράση (η οποία ξεκίνησε από την εξέγερση του Παρισιού που ακολούθησε τις φοιτητικές διαμαρτυρίες του 1968) γράφτηκε με μεγάλα γράμματα, στην ξύλινη είσοδο του Γενικού Προξενείου στη λεωφόρο Ιστικλάλ Καντεσί (οδός Ανεξαρτησίας), κοντά στην πλατεία Ταξίμ, στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης. Μέσα στις επόμενες ημέρες μεταφέρθηκε από τους διαδηλωτές στην τουρκική πρωτεύουσα και στην τουρκική βεβαίως γλώσσα. Οι δημόσιοι χώροι, οι δρόμοι της πόλης γέμισαν από τις “εκκωφαντικές” λέξεις. Η ποιητική δύναμη των διαδηλώσεων στους δρόμους και η λυρική γοητεία τους αποκαλύφθηκε μέσα από τη συμβολική αυτή έκφραση. Έτσι έγινε και στο Παρίσι. Ο καλλιτέχνης Ραφέτ Αρσλάν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων με ένα μαρκαδόρο στα χέρια έγραψε το σύνθημα “Defteri kapat, siir sokakta!” (“Κλείστε τα τετράδια, η ποίηση είναι στους δρόμους!”) στον τοίχο ενός σπιτιού στην Κωνσταντινούπολη. Από τότε οι δρόμοι κατακλύστηκαν από δεκάδες μηνύματα.

Για αρκετό καιρό οι στίχοι του Τζεμάλ Σουρεγιά, όπως “Hayat ΚΙΣΑ, / Kuslar ucuyor” (“Η ζωή είναι σύντομη / πουλιά πετούν”), και Τουργκούτ Ουγιάρ, όπως “Ikimiz Birden sevinebiliriz goge bakalim” (“μπορούμε και οι δύο ξαφνικά να είμαστε ευτυχισμένοι – ας κοιτάξουμε ψηλά στον ουρανό) συναντιούνταν συχνά στις επιφάνειες των κτιρίων. Με τη συνεχή εξέλιξη ωστόσο του κινήματος πλέον μπορεί κανείς να αντικρίσει στους δημόσιους χώρους τους στίχους όλων των σύγχρονων ποιητών. Όλοι τους είναι εκεί… Από τον Τέβφικ Φίκρετ στους ποιητές του κινήματος Γκαρίπ. Από από τους Άχμεντ Αρίφ, Νιλγκούν Μαρμαρά, Οζντεμίρ Ασάφ και Καν Γιουτσέλ στον Ατίλα Ιλχάν και γνωστούς σύγχρονους ποιητές όπως τους Γκουλτέν Ακίν, Χαϊντάρ Εργκουλέν, και Μπιρχάν Κεσκίν. Έργα μεγαλύτερης κλίμακας διανθίζουν τον τόπο. Ζωγραφισμένα στους τοίχους των κτιρίων έχουν καταστεί σε σήμα κατατεθέν μιας ολόκληρης εξέγερσης, ενώ συνήθως συνοδεύονται από το hashtag #siirsokakta.
Η κίνηση ενέπνευσε πολίτες από ολόκληρο τον κόσμο. Οι Αρχές στις πόλεις που το κίνημα φουντώνει και εξαπλώνεται αποσκοπούν στην καταστολή του αλλά και τον αφανισμό των εμπνευστών των καυστικών πολιτικών συνθημάτων. Τα καλύπτουν με σπρέι, περιφρουρούν τους δρόμους και στοχεύουν στην ενοχοποίηση όσων ξυπνούν συνειδήσεις, όσων επαγρυπνούν. Ειδικά στα κέντρα των πόλεων, πολλούς στίχους #siirsokakta μπορεί κανείς να δει και να διαβάσει για ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, αφού οι ένστολοι σπεύδουν να σβήσουν. Με την εν λόγω τάση εγείρεται περαιτέρω το πνεύμα της αντίστασης στους εραστές του νέου κινήματος, οι οποίοι θα γράφουν με μαύρο μελάνι την ιστορία τους όσες φορές κι αν αυτή αφανιστεί.

Ακόμα κι αν το σβήσετε χίλιες φορές / Θα το ξαναγράψουμε χίλιες και μία φορές / Κλείστε τα τετράδια / #siirsokakta”… (Νοέμβριος 2014, Κωνσταντινούπολη, Μπεγιογκλού)

Πηγή: εδώ