Του Σοφοκλή ΚωνσταντίνουΕίναι οπωσδήποτε αξιοπαρατήρητο το γεγονός ότι η ποίηση αποτελεί ένα ξεχωριστό κομμάτι της ανθρώπινης πνευματικής δημιουργίας. Και τούτο γιατί εκείνος που γράφει ποίηση, δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να ιχνηλατεί τον εαυτό του, να καθρεφτίζει, θα λέγαμε, καλύτερα την ψυχή του και τον εσωτερικό του κόσμο. «Η ποίηση είναι το άλλο πρόσωπο της υπερηφάνειας», ομολογεί ο Οδυσσέας Ελύτης. Στο έργο του «Ανοιχτά χαρτιά», επισημαίνει ένα δυνατό σημείο σχετικά με την ποιητική δημιουργία: «Αν το ψωμί», λέει ο Ελύτης, «είναι πιο χρήσιμο απ’ την ποίηση, αυτό κιόλας δεν σημαίνει πως η τελευταία ετούτη παύει να παραμένει ένας από τους πιο αληθινούς στόχους του ανθρώπου».
Όταν μιλάνε οι ποιητές, πρέπει να στεκόμαστε με σεβασμό απέναντι στη συλλογικότητα των ιδεών τους. Είναι αυτές οι λέξεις που δίνουν, που σκιαγραφούν ένα κάποιο νόημα, πλούσιο, ζωντανό, ίσα με τις πιο απόκρυφες ομορφιές του κόσμου. Είναι αυτά τα έμμετρα λόγια ή όχι που μαγεύουν, που γοητεύουν και, σε τελευταία ανάλυση, που σκλαβώνουν την ανθρώπινη αισθαντικότητα.
Σε μιαν αβέβαιη και αδυσώπητη εποχή - πέρα και πάνω απ’ τον γρήγορο ρυθμό της σύγχρονης καθημερινότητας, αισθανόμαστε την ενδόμυχη ανάγκη να ρεμβάσουμε και ν' αφομοιώσουμε λίγες ποιητικές στιγμές. Τα ονόματα αμέτρητα. Γιώργος Σεφέρης, Ελύτης, Κώστας Μόντης, Κωστής Παλαμάς, Σικελιανός, Καββαδίας, Γκάτσος κ.λπ. «Όλοι μαζί», ομολογεί ο Οδυσσέας Ελύτης, «ποιητές, μουσικοί, καλλιτέχνες, παρ’ όλες τις μεγάλες τους διαφορές, κάποτε και χάρη σ’ αυτές, δεν κάνουν στο βάθος -και στο πλάτος των αιώνων- παρά να συγκροτούν τη δεύτερη κατάσταση του κόσμου (…)
Ο ποιητής, αν είναι αληθινά προικισμένος με κάτι που τον ξεχωρίζει από τους άλλους ανθρώπους, είναι ακριβώς για την ικανότητα να συλλαμβάνει κατά τρόπο υπερδιανοητικό, δηλαδή άμεσα ποιητικό, τις δυσκολοσύλληπτες και φευγαλέες διασταυρώσεις των στιγμών της ψυχής του».
Σήμερα, η ποίηση έχει δημιουργήσει έναν εντελώς καινούργιο κόσμο - πέρα από τα δεσμά των παραδοσιακών στιχουργημάτων. Ο σουρεαλισμός -και ειδικά ο γαλλικός, με τον Αντρέ Μπρετόν- πετυχαίνει να ανακαλύψει νέους ορίζοντες. Έτσι, λαμβάνοντας υπόψη την τεράστια επίδραση του σουρεαλισμού, εμφανίζεται η «Στέρνα» του Γιώργου Σεφέρη (1931) και ακολούθως, οι Εμπειρίκος, Εγγονόπουλος και Ελύτης, θα μας δώσουν νέες μορφές στην ποιητική δημιουργία. Ο Όμηρος είπε κάποτε ότι «οι ποιητές διδάχτηκαν από τη Μούσα να ψάλλουν ωδές και είναι άξιοι τιμής και σεβασμού από τους ανθρώπους». Σε τελική ανάλυση, η ποίηση είναι η έπαρση της ανθρώπινης ψυχής. Μια πνοή και μια αίσθηση ανάμεσα στη γοητεία του ονείρου και την πνευματική ανάταση. Ο Καρλ Γιουνγκ στο έργο του «Προβλήματα της σύγχρονης ψυχής», οριοθετεί και ορίζει τις υποσυνείδητες σχέσεις λέγοντας ότι: «ο ποιητής που ταυτίζεται με τη δημιουργική λειτουργία, θα ήταν ένας άνθρωπος, που θα μπορούσε άμεσα να υποταχθεί στην απειλή μιας υποσυνείδητης προσταγής».
Η ποίηση συντελεί στη γαλήνη του πνεύματος και στην εξωτερίκευση των συναισθημάτων. Ουσιαστικά γίνεται εργαλείο ψυχής που αδιάκοπα καταθέτει προβληματισμούς, μνήμες, νοσταλγίες, όνειρα, σκέψεις. Κι εδώ, ακριβώς, θυμόμαστε δύο στίχους του Κώστα Μόντη για την ποιητική έκφραση: Μην την παρεξηγείτε. Δεν πήγε καθόλου σε δικό μας σχολείο. Εμείς, οι πολυάσχολοι άνθρωποι, βαλθήκαμε να ρυμουλκούμε τον πολιτισμό μας μέσα στη θύελλα της αποξένωσης. Καταφέραμε να συντρίψουμε τα αισθήματά μας, τα ιδανικά μας ακόμα και την πνευματικότητά μας μέσα στους υφάλους της υλιστικής «αυτάρκειας». Κι όμως, η ποίηση παραμένει εκεί, ανόθευτη, με το δικό της ξεχωριστό πρόσωπο να ρυθμίζει και να εξωτερικεύει τις ενδόμυχες ανησυχίες μας, αλλά και τις αδιάκοπες προσδοκίες μας…
http://www.sigmalive.com/simerini
