Δεν είναι πράγματι λίγες οι φορές που εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με γεμίζουν συγκίνηση, καθώς αποκαλύπτουν ένα δημιουργικό κλίμα, που πνέει στα σχολεία σε παράλληλες κυρίως δραστηριότητες παρά την περί του αντιθέτου φημολογία. Και μάλιστα σε μια συγκυρία, που με ευθύνη όλων – δυστυχώς και των ίδιων των εκπαιδευτικών - ο λόγος για το έργο τους είναι κυρίως απαξιωτικός. Λίγες ωστόσο είναι οι φορές που αναφέρομαι δημόσια σε τέτοιες προσωπικές εμπειρίες – μια ακόμη θυμάμαι. Μου είναι όμως πολύ δύσκολο να υπερβώ την εσωτερική αυτή παρόρμηση και να μην αναφερθώ στη παράσταση της θεατρικής ομάδας του 1ου Λυκείου Βύρωνα, που παρακολούθησα στις 18-5-2012. Την ένιωσα σαν μια ανάσα δημιουργικότητας και πνευματικής ελευθερίας. Γιατί το αισθανθήκαμε νομίζω οι περισσότεροι παρακολουθώντας την παράσταση πως η συγκεκριμένη ομάδα κατάφερε να υπερβεί, έστω και για λίγο, το ασφυκτικό σχολικό πλαίσιο που συνθλίβει την όποια δημιουργική πρωτοβουλία και έτσι να συμμετάσχει σε μια διαδικασία πραγματικά παιδευτική. Και οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί, ο Γιώργος Πλακίδας, η Έλσα Πίπα και η Ελένη Σταυροπούλου, φάνηκε πως χωρίς εκκωφαντικά λόγια ορίζουν με διαφορετικό τρόπο την εκπαιδευτική διαδικασία και επιτελούν ένα πολύ σοβαρό έργο. Αντιλαμβάνονται τα σημεία των καιρών, αλλά ταυτόχρονα αφουγκράζονται και τις ανάγκες των μαθητών τους να συμμετάσχουν, να εκφραστούν, να συνεργαστούν ακόμη και να επινοήσουν. Μπορεί βέβαια κάθε χρονιά οι παραστάσεις του συγκεκριμένου σχολείου να αποτελούν ορόσημο για τους μαθητές και τις οικογένειές τους, όπως και για τους παροικούντες, την τοπική κοινωνία αλλά και μας τους φίλους. Η φετινή όμως παράσταση ήταν διαφορετική. Είχε, νομίζω, ακόμη πιο πολλά να μάθει στα παιδιά. Πέρα από όσα σπουδαία τέτοιες εκδηλώσεις αναμφισβήτητα προσφέρουν. Γιατί τόσο το θεατρικό έργο «Το Κύμα», βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Todd Strasse, όσο και ο τρόπος που οι μαθητές το προσέλαβαν και το μετέφεραν στη σκηνή, αλλά και η σκηνοθετική καθοδήγηση των δασκάλων τους, μαρτυρούν όλα τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο τα μέλη αυτής της ομάδας προσέγγισαν την ιστορική εμπειρία του φασισμού. Σε μια ιδιαίτερη συγκυρία, που μαρτυρεί ένα πολύ επικίνδυνο ολίσθημα ιστορικής λήθης. Μια προσέγγιση που κατάφεραν να μας την μεταφέρουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, παρασύροντάς μας στο δικό τους καλλιτεχνικό και διανοητικό ταυτόχρονα ταξίδι. Ένα ταξίδι που μπορούσε να αντισταθμίσει τις τόσες χαμένες εκπαιδευτικές ώρες πολλών συμβατικών μαθημάτων. Ένα ταξίδι – πρό(σ)κληση με πολλούς αποδέκτες. Μας το δηλώνουν και στο πρόγραμμα της παράστασης: "...φαίνεται πως η βία έχει και σήμερα ένα πρόσωπο ελκυστικό για πολλούς. Δεν μπορούμε να μένουμε απαθείς στην επέλασή της. Γιατί όπως λέει ο Αϊνστάιν: ο κόσμος δεν κινδυνεύει από τους ανθρώπους που είναι κακοί αλλά από κείνους που επιτρέπουν το κακό..." . Και ταυτόχρονα απέδειξαν ότι και μπορεί να υπάρξει και υπάρχει η άλλη εκπαίδευση. Αυτή που αντιστέκεται σε πείσμα της όποιας αδιέξοδης προοπτικής και της περιρρέουσας ζοφερής ατμόσφαιρας. Δίνοντας ταυτόχρονα μιαν απάντηση σε όλους εκείνους που ισοπεδωτικά λοιδορούν τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων μετρώντας ώρες διδασκαλίας και αποτιμώντας το εκπαιδευτικό έργο με ποσοστά, διδακτέα ύλη και μέσους όρους. Αντιπροτείνοντας ως ποιοτικά κριτήρια την κριτική σκέψη και το ερευνητικό πνεύμα, τη συμμετοχικότητα και τη δημιουργική δύναμη. Εμπλεκόμενοι σε ένα έργο σίγουρα επίμοχθο, που όμως δίνει μια άλλη προοπτική τόσο στην εκπαιδευτική πράξη όσο και στους σκοπούς της. Για όλους αυτούς τους λόγους οφείλουμε να συγχαρούμε τους συγκεκριμένους μαθητές, αλλά και τους δασκάλους τους.
Βασίλης Τσάφος
Επίκουρος Καθηγητής ΕΚΠΑ
Πηγή: http://www.alfavita.gr/
